Wat kun je verwachten van Bordeaux 2022?

Het voorjaar van 2023 staat in het teken van de En Primeur-campagne voor Bordeaux 2022. Het team van POOT Agenturen proefde vatmonsters van het nieuwe oogstjaar. We delen hier onze bevindingen na het proeven van de vatmonsters en het spreken van de wijnmakers en château-vertegenwoordigers. 2022 heeft zeer goede wijnen voortgebracht, in een geconcentreerde en rijke stijl met voldoende frisheid en veel rijpe tannine. De wijnen zijn rijp, maar niet overrijp of te zwaar. Het jaar is stilistisch onvergelijkbaar met andere oogstjaren. Zowel op de linker- als rechteroever zijn veel goede wijnen gemaakt.

Bordeaux 2022 in steekwoorden

• Kwalitatief zeer goed oogstjaar.
• Jong al heel goed toegankelijk met zeer goed bewaarpotentieel.
• Geconcentreerde, rijpe wijnen met voldoende frisheid en veel rijpe tannine.
• Linkeroever:
  • In de Médoc krachtige, volle, rijke wijnen met gestructureerde, rijpe tannine en voldoende frisheid. Veel goede wijnen in Pauillac en Saint-Estèphe
  • Goede tweede wijnen met veel fruit (maar vanwege de hoge kwaliteit niet door iedereen gemaakt en in de Grand Vin gebruikt).
  • Pessac-Léognan goed, maar minder groots in 2022.
• Rechteroever: gebalanceerde wijnen met veel aromatisch en rijp fruit, goede structuur en nette frisheid. Met name Saint-Émilion is zeer goed. Veel koopwaardige wijnen in Fronsac en Castillon.
• Witte wijnen: aromatisch met gemiddelde zuren. Voor de kortere termijn.
• Edelzoete wijnen: geconcentreerd en intens met (soms zeer) hoge suikerniveau's.

Algemeen over 2022

Het groeiseizoen van 2022

De korte samenvatting die veel château-eigenaren geven is dat 2022 “heel droog en heel warm was” en dat dekt de lading goed. Er was waterstress en daardoor zijn de druiven zeer geconcentreerd en klein geworden. Cruciaal was de regenstorm in juni, die een noodzakelijke waterimpuls gaf, waardoor wijnstokken het groeiseizoen in veel gevallen goed doorstonden. Het verschil tussen dag- en nachttemperaturen was groot, zodat frisheid in de wijnen toch behouden bleef. Gelukkig was het seizoen vrij van ziektes. De oogst was de vroegste ooit voor heel veel châteaux. Lees hier uitgebreide informatie over het groeiseizoen van 2022 in ons 'oogstrapport 2022'.
Doordat de druiven zo geconcentreerd en klein waren, zijn de opbrengsten ook een stuk lager, gemiddeld zo'n 15%. Saint-Émilion heeft na een aantal jaren met kleine opbrengsten juist een bovengemiddelde opbrengst behaald. En ook Sauternes heeft na meerdere zeer minimale opbrengsten in 2022 weer een opbrengst die dichter bij het gemiddelde zit.

2022: alle kennis van eerdere droge en warme jaren komt van pas

Wijnmakers zijn na meerdere warme en droge jaren zeer bedreven geworden in het omgaan met dergelijke weersomstandigheden. Veel château-eigenaren vertellen dat ze bijna geen groene oogst hebben uitgevoerd en blad hebben laten overhangen in 2022. Er werd met witte kalk gesproeid om de bladeren met een soort 'zonnebrand' te bedekken. Veel châteaux plukten per perceel en konden door deze precisie op de juiste momenten plukken (regelmatig eerder om frisheid te behouden). In de vinificatie is minder overpompen toegepast en ook minder nieuw hout en voorzichtigere extracties. Sommigen hebben daarentegen meer extractie toegepast om de structuur te verhogen om daarmee het hogere alcoholniveau te balanceren.

Algeheel beeld van de kwaliteit

Algeheel is de kwaliteit zeer hoog. Veel wijnhuizen zijn op de juiste manier omgegaan met de hitte en droogte en hebben de juiste keuzes in de wijngaard en hun vinificaties gemaakt. Er zijn her en der wijnhuizen die te laat hebben geplukt, te veel extractie hebben uitgevoerd of een te geconcentreerde wijn hebben willen maken. Maar over het algemeen kan gezegd worden dat heel veel wijnen goed en soms erg goed zijn.

De wijnen uit 2022 zijn rijp en krachtig. Toch zijn ze in veel gevallen niet overrijp of zwaar. Ondanks dat de wijnen technisch gezien lagere zuren hebben, bevatten ze voldoende frisheid en lage pH-waarden. De wijnen bevatten zeer veel tannine, maar die is rijp en in veel gevallen in evenwicht met de wijn.

De grote verrassing van het jaar is dat Merlot het heel goed heeft gedaan. Een verrassing, want uitgerekend van Merlot werd gedacht dat deze het als eerst moeilijk zou krijgen in dergelijk warm en droog weer. Hoewel bovengemiddeld alcoholisch, is veel Merlot prachtig rijp geworden met een aromatisch karakter, precieze en rijpe tannine en toch ook frisheid. Wellicht het grootste succes is Cabernet Franc. Vrijwel elke wijn met een significant aandeel Cabernet Franc bevat extra frisheid, verfijnde tanninestructuur en een bijzonder aangename complexiteit.
Dat wil overigens niet zeggen dat Cabernet Sauvignon niet een succes was. Op veel plekken heeft Cabernet Sauvignon goed gepresteerd, met dit jaar een rijpere smaak die meer naar bramen dan naar zwarte bessen neigt. Op hele droge locaties had Cabernet Sauvignon het soms lastiger.

Onvergelijkbaar met andere oogstjaren

Met een dergelijk droog en warm jaar had niemand de uiteindelijke stijl van 2022 kunnen voorspellen. Vooraf werden vergelijkingen gemaakt met warme jaren als 2003, 2018 en 2020, maar ook met een droog jaar als 2010. De realiteit is dat de wijnen uit 2022 niet te vergelijken zijn met deze of andere oogstjaren.

De wijnen zijn minder zwaar en geëxtraheerd als veel 2003's. Ze zijn frisser dan de 2018's. De nieuwe 2022's zijn krachtiger en rijker dan in 2020. En de wijnen zijn moderner en fruitiger dan de klassiekere wijnen uit 2010. Ook vooraf gemaakte toespelingen richting een Napa Valley-achtige stijl gaan niet op: de wijnen zijn zelden zwaar en voelen ondanks hun rijpe, geconcentreerde stijl toch Europees aan.

Per appellatie

Linkeroever: Médoc

Er zijn veel goede wijnen gemaakt in de Médoc. De wijnen zijn krachtig en rijp met een volle, rijpe tanninestructuur. Dit jaar hebben de wijnen veel tonen van rijpe bramen. Omdat Merlot uitzonderlijk goed bleek te zijn en bovendien goede opbrengsten gaf, hebben veel châteaux het aandeel Merlot in hun blends verhoogd in de wijnen van 2022. Petit Verdot en Cabernet Franc deden het ook goed en werden iets meer gebruikt. Veel wijnhuizen hebben gebalanceerde wijnen gemaakt. Er zijn soms wijnen met te veel rijpheid, te veel extractie of te weinig zuren, maar over het algemeen is de kwaliteit zeer hoog.

• Saint-Estèphe is zeer betrouwbaar in 2022. Het is de meest consistente appellatie van de Médoc dit jaar, met prachtige wijnen in alle prijsklassen, waarschijnlijk door het succes van Merlot. Krachtig, gebalanceerd en met een nette frisheid.
• Pauillac is zeer krachtig met veel concentratie en diepe fruitsmaken. Over het algemeen vrij consistent in kwaliteit. De tophuizen hebben imposante wijnen gemaakt.
• Saint-Julien is vol, rijk, krachtig en doorgaans goed. In enkele gevallen aan de heel rijpe kant van het spectrum.
• Margaux is verleidelijk en vol. De appellatie is iets wisselender in kwaliteit dan de rest van de Médoc. Er was meer warmtestress op sommige plekken in Margaux en ook lijken sommige wijnmakers voor veel extractie te hebben gekozen. Er zijn daardoor in Margaux ook enkele hele rijpe of te zware wijnen.

In de AOCs Bordeaux (Supérieur), (Haut-)Médoc en ook Listrac-Médoc en Moulis-en-Médoc zijn veel goede wijnen gemaakt, die door hun rijke fruit heel aangenaam en toegankelijk overkomen. Uiteraard is de kwaliteit soms wisselend afhankelijk van vinificatiekeuzes van het wijnhuis.
Een aantal châteaux maakten geen tweede wijnen dit jaar. Omdat de kwaliteit van hun druiven zo hoog was, kozen ze ervoor om de druiven voor de Grand Vin te gebruiken. De tweede wijnen die zijn gemaakt, zijn in veel gevallen hele goede wijnen door hun toegankelijke stijl met veel verleidelijk fruit.

Linkeroever: Pessac-Léognan en Graves

Pessac-Léognan was één van de warmste en droogste streken van het jaar. Dat is voelbaar in de wijnen, die soms iets alcoholischer overkomen, net wat minder verfijnde tannine hebben of niet volledig in balans zijn. Hoewel de kwaliteit goed is, zijn er dit jaar minder grote wijnen afkomstig uit Pessac-Léognan.

Hoewel 2022 niet een topjaar zal zijn voor wit, zijn de witte wijnen van Pessac-Léognan toch een verrassing. De wijnen zijn beter dan verwacht na de grote hitte en de vroege oogst. De wijnen zijn bijzonder aromatisch en hebben wellicht niet hoge, maar solide zuren. De witte wijnen van 2022 zullen doorgaans voor de kortere drinktermijn zijn.

Rechteroever

Merlot heeft heel goed gepresteerd en Cabernet Franc deed het waarschijnlijk nog beter. Er zijn dan ook veel goede wijnen op de rechteroever te vinden. In Saint-Émilion hielpen de klei-kalksteenbodems in het vasthouden van water en de wijnen uit deze terroirs zijn in de regel zeer succesvol met goede frisheid, veel balans en een prachtig aromatisch karakter. Op andere terroirs (met zand) had Merlot het moeilijker, met soms alcoholischere wijnen. Het succes van Saint-Émilion kan ook worden doorgetrokken naar vergelijkbare terroirs in Fronsac en Castillon. De wijnen uit deze kleinere, minder bekende appellaties bieden een uitstekende prijs-kwaliteit en zijn absolute aanraders om te kopen in 2022. Ook in Pomerol zijn genoeg goede wijnen gemaakt, met in enkele gevallen vrij veel rijpheid.

Sauternes en Barsac

Waar in de vorige twee oogstjaren veel châteaux geen Sauternes en Barsac konden maken, zijn er dit jaar weer veel meer châteaux met een wijn, met bovendien betere opbrengsten. De totstandkoming van Sauternes en Barsac was bijzonder dit jaar. Door de warmte en droogte werden de druiven zeer rijp en bereikten ze een stadium van 'passerillage' (indrogen). Pas in oktober kwam de regen die nodig was voor de benodigde botrytisontwikkeling. Daarna werd snel geplukt, dit jaar vaak in slechts 2 of 3 'tries' (rondgangen door de wijngaard). Hoewel er stilistisch verschillende wijnen gemaakt zijn, zijn veel wijnen intens en geconcentreerd. Er zijn veel wijnen met bovengemiddelde suikers en lagere zuren. De beste wijnen zijn de wijnen die intensiteit en zoetheid hebben weten te combineren met goede zuren.