De 11 comunes van Barolo
De appellatie Barolo is opgedeeld in 11 comunes (gemeenten), vernoemd naar de dorpen in het gebied. Elke comune is onderling opgedeeld in kleinere cru’s. Lees hier meer over de herkomstgebieden binnen Barolo.
De 11 comunes hebben elk hun eigen karakter. In sommige comunes is dat karakter redelijk homogeen, in andere comunes is er meer verschil.
We beschrijven hieronder de 11 comunes:
Barolo
De gelijknamige comune Barolo is zowel het geografische als het historische hart van de DOCG Barolo. Het is de plaats van Castello Falletti di Barolo, het kasteel en later ‘buitenhuis’ van de markiezen. Tussen de wijngaarden met kalkrijke, witte bodems ligt de stad Barolo, die tevens het toeristische centrum van het gebied is. Diverse wijnhuizen hebben hier hun proeflokalen en het Castello Falletti di Barolo is tegenwoordig toegankelijk voor publiek in de vorm van het wijnmuseum WiMu.
De comune Barolo heeft een landschap dat tussen de extremen van de regio in ligt. Dat reflecteert zich ook in de wijnen die zijn te karakteriseren als gebalanceerd. Vaak hebben de wijnen uit de comune Barolo florale tonen en soms ietwat aardse tonen. De comune Barolo bevat zowel kalkrijke Sant’Agata-mergel-bodems als zanderig Diano-zandsteen. De eerste bodem geeft geparfumeerde, jong drinkbare Barolo’s. De tweede bodem geeft juist krachtigere, tanninerijke Barolo’s.
Lees meer over de cru’s Bussia en Cannubi.
Castiglione Falletto
Castiglione Falletto, vernoemd naar markies Carlo Tancredi Falletti (lees hier meer over zijn invloed op de wijngeschiedenis van Barolo), ligt in zijn geheel in de DOCG-zone van Barolo. Het dorp heeft slechts 650 inwoners, maar wel een toprestaurant genaamd Le Torri (‘de torens’), dat zowel met haar keuken als de wijnen erg hoog aangeschreven staat bij Michelin. Castiglione Falletto telt een twintigtal cru’s.
Castiglione Falletto ligt op diverse bodemsoorten, allemaal van oudere oorsprong (maar niet zo oud als in Serralunga d'Alba). Hoewel die verschillende bodemsoorten in de cru’s voor uiteenlopende wijnen zorgen, zijn de wijnen uit Castiglione Falletto doorgaans in hun jeugd vaak gecorseerd en bieden een enorm rijpingspotentieel. De wijnen zijn gespierd met veel body.
Lees meer over de cru’s Bricco Boschis, Vignolo, Villero.
Cherasco
De comune Cherasco ligt slechts voor een heel klein deel in de DOCG Barolo en telt ook maar één cru: Mantoetto. De bodems hier zijn de jongste van de hele regio, de wijnen elegant.
Diano d’Alba
Diano d’Alba staat vooral bekend om de productie van Dolcetto. Een klein deel van de gemeente is opgenomen in de DOCG Barolo. Hoewel er maar drie cru’s in Diano d’Alba zijn, zijn er veel wijnhuizen met Nebbiolo in Diano d’Alba die ze gebruiken in de blend van hun basis-Barolo.
Grinzane Cavour
Grinzane Cavour is vernoemd naar de voor Italië immens belangrijke politicus Camillo Benso Cavour, die populair is vanwege zijn inspanningen voor een verenigd Italië in 1861. Cavour was tevens goed bevriend met de Falletti’s en speelde een rol in de economische groei van het wijngebied Barolo.
Grinzane Cavour is de thuisbasis van vijf wijnhuizen, waaronder onze Bruna Grimaldi, die overigens vooral wijngaarden in andere comunes heeft.
Barolo’s uit Grinzane Cavour zijn over het algemeen toegankelijk, zachter in stijl en jong drinkbaar.
La Morra
La Morra is de grootste comune van Barolo als het gaat om aanplant. Ook geteld in wijnhuizen en inwoners is het de grootste comune met een kleine 3.000 inwoners. La Morra staat bekend als de comune bij uitstek voor elegante, florale Barolo’s met lichtere tannines en verfijnd fruit. Dat heeft onder andere te maken met de hoge bergrug die La Morra doorkruist, de vele kalkrijke gipsbodems in de comune en de koude Alpenwind. Die hogere, winderige ligging zorgt overigens ook regelmatig voor slechter weer (zoals hagel).
Hoewel La Morra synoniem staat met elegante, harmonieuze wijnen, zijn het gebied en de wijnen die er vandaan komen geenszins homogeen te noemen. Er zijn grote hoogteverschillen en La Morra bevat bijna elke mogelijke bodemsoort. Ook La Morra kent klassiekere, strengere wijnen.
Monforte d’Alba
Hoog op de heuvels voorbij Castiglione Falletto ligt Monforte d’Alba. Zowel qua oppervlakte als inwoners (2.000 inwoners) is het een relatief grote comune waar zeer beroemde wijnmakers vandaan komen. Door de grote bodemverscheidenheid en veel hoogteverschillen zijn er veel verschillende stijlen Barolo in Monforte d’Alba te vinden. Doorgaans leunen wijnen uit Monforte d'Alba wel naar een krachtigere stijl. In Monforte d’Alba ligt één van Barolo’s allerbekendste, beroemdste cru’s: Bussia.
Lees meer over de cru Bussia.
Novello
De wijnproductie in de commune Novello is is de afgelopen vijftien jaar bijna vervierdubbeld, nadat producenten het potentieel van een aantal van de wijngaarden ontdekten. Novello is qua landschap en bodems nagenoeg een verlenging van de comune Barolo. De wijnen zijn gebalanceerd met een evenwicht tussen finesse en kracht.
Roddi
Roddi ligt in het noorden van Barolo en omvat één cru Bricco Ambrogio, die in recente jaren steeds meer aanzien heeft gekregen vanwege zijn steile heuvel op Sant’Agata-mergel die veel zon vangt.
Lees meer over de cru Bricco Ambrogio.
Serralunga d’Alba
Serralunga d’Alba is het eerste dorpje dat je tegenkomt als je vanuit Alba reist. Serralunga d’Alba bevat evenveel beroemde wijnmakers als beroemde cru’s. Een zeer groot deel van de comune ligt op bodems uit de zeer oude Lequio-formatie, met veel harde zandsteen en mergel. Barolo’s uit Serralunga d’Alba zijn geparfumeerd, kleurrijk, krachtig, aards, tanninerijk en hebben een zeer lange bewaarpotentie.
Lees meer over de cru’s Arione, Badarina, Broglio, Cerretta, Francia, Marenca, Margheria, Meriame, Prapò en Vignarionda.
Verduno
Het landschap en de bodems in Verduno lijken enigszins op La Morra, met de bijzondere eigenschap dat Verduno dicht bij de rivier Tanaro ligt. De wind die van de rivier afkomt helpt hagel vanuit de heuvels af te wenden en beïnvloedt het microklimaat. Met kalkrijke bodems en wind uit de Alpen zijn de wijnen hier verfijnd en elegant. In deze comune worden druiventrossen bovendien regelmatig in hun geheel vergist, wat de wijnen een bloemig karakter geeft.