Wat kun je verwachten van Bordeaux 2023?

Het voorjaar van 2024 staat in het teken van de En Primeur-campagne voor Bordeaux 2023. Het team van POOT Agenturen proefde vatmonsters van het nieuwe oogstjaar dat uiteindelijk in 2026 op de markt komt. We delen hier onze bevindingen na het proeven van de vatmonsters en het spreken van de wijnmakers en château-vertegenwoordigers. 2023 heeft goede tot zeer goede wijnen voortgebracht, zowel op de linker- als rechteroever. Er zijn verscheidene topwijnen gemaakt, maar aan de onderkant zijn er ook wisselende resultaten te vinden. Hoewel het jaar warm was, hebben de wijnen niet het typische karakter van een warm jaar. De wijnen zijn aromatisch, aantrekkelijk en verteerbaar met gematigd alcohol, goede frisheid en verfijnde tannine.

Bordeaux 2023 in steekwoorden

• Kwalitatief goed tot zeer goed oogstjaar.
• Niet consistent: diverse grootse topwijnen en veel (heel) goede wijnen, maar ook wisselende resultaten aan de onderkant.
• Aantrekkelijke, verteerbare wijnen met helder fruit, goede frisheid, vaak verfijnde tannine en gematigd alcohol.
• Jong heel goed toegankelijk met in veel gevallen goed bewaarpotentieel.
• Linkeroever:
  • In de Médoc zijn wijnen met hoge Cabernet Sauvignon-aandelen gemaakt met veel frisheid, ‘crunchy’ fruit, veel florale tonen en uitgesproken appellatie/terroir-karakters. Met name Pauillac en Margaux zijn goed dit jaar.
  • De AOCs Médoc, Haut-Médoc, Listrac-Médoc en Moulis-en-Médoc zijn duidelijk wisselvallig dit jaar. Kies zorgvuldig.
  • Veel goede, terroirgedreven wijnen in Pessac-Léognan.
• Rechteroever:
  • Aantrekkelijke wijnen met rode fruittonen, goede frisheid en energie.
  • Veel zeer goede wijnen in Saint-Émilion met enige wisselvalligheid aan de onderkant.
  • Pomerol is redelijk consistent.
  • Voorzichtigheid is geboden in de kleinere appellaties, waaronder Fronsac en Castillon: zowel goede, koopwaardige wijnen als minder geslaagde wijnen.
• Witte wijnen: goede kwaliteit. Doortastend met goede zuren.
• Edelzoete wijnen: zeer goed. Intense botrytis met veel concentratie én goede zuren.

Algemeen over 2023

Het groeiseizoen van 2023

2023 kende een zeer opvallend groeiseizoen. Het jaar was warm (al hebben de wijnen niet direct de kenmerken van een warm jaar). In juni viel er veel regen, waardoor wijnboeren hun handen vol hadden aan heftige meeldauwaanvallen. De zomer was warm, maar niet altijd zonnig met af en toe bewolking. Eind augustus en begin september waren er korte hittegolven. Tijdens de oogstperiode was er een korte regenperiode, waardoor de oogstmomenten van wijnhuizen dit jaar sterk uiteenlopen. Lees hier uitgebreide informatie over het groeiseizoen van 2023 in ons 'oogstrapport 2023'.
(Vooral) door de meeldauwaanvallen verschillen de opbrengsten dit jaar sterk per château. Veel wijnhuizen hebben goede opbrengsten en soms zelfs hogere opbrengsten. Maar er zijn ook wijnhuizen met lage tot zeer lage opbrengsten.

2023: werk in de wijngaard maatgevend

Het succes van veel wijnen was dit jaar sterk afhankelijk van keuzes die zijn gemaakt in de wijngaard. De meeldauwaanvallen vroegen om een continue aanpak. Wie het personeel en de (financiële) middelen had was beter in staat om de meeldauw in te perken. De korte hittegolven in de late zomer vroegen om een juiste aanpak. Zo kozen diverse huizen ervoor om blad te laten overhangen (voor schaduw) of begroeiing tussen de wijnstokken te laten staan (om droogte te voorkomen). De regen tijdens de oogst zorgde voor verschillende plukmomenten.

Wie de juiste beslissingen maakte kon gebalanceerde wijnen met de juiste rijpheid en goede concentratie maken. Er zijn ook wijnen met doffer fruit en een zwak middenpalet (door regen opgezette druiven), ruwe tannine (te vroeg geplukt), te rijp fruit of te weinig frisheid (door hitte aangetast). Daarnaast zijn er ook voorbeelden waar is geprobeerd te compenseren met extractie of hout met stroeve tannine en onbalans als gevolg.

Gelukkig kunnen we stellen dat heel veel wijnhuizen de afgelopen jaren zeer bedreven zijn geworden in het omgaan met extreme weersomstandigheden en uitstekende wijnen hebben weten te maken.

Algeheel beeld van de kwaliteit

De kwaliteit van Bordeaux 2023 is goed en in veel gevallen zeer goed. Wel is er wisselvalligheid, vooral buiten de gerenommeerde appellaties. Het is deze inconsistentie waardoor 2023 de status van een groots jaar mist. Maar wie deze wijnen vermijdt vindt veel (zeer) goede en zelfs diverse topwijnen.

De wijnen zijn aantrekkelijk en aromatisch. Ze zijn gematigd in alcohol, hebben goede zuren, en lage pHs. De wijnen zijn zeer verteerbaar en komen gebalanceerd over. De tanninestructuur is meestal verfijnd, niet heel zwaar, maar zeker ook niet licht.

De aandelen Merlot zijn dit jaar vaak lager doordat Merlot minder bestendig was tegen meeldauw en de hittegolf in de late zomer. De aandelen Cabernet Sauvignon en Cabernet Franc zijn beduidend hoger. Beide druiven profiteerden van een late rijping en brengen meer verticaliteit in veel wijnen in plaats van breedte. Ook Petit Verdot komt iets meer voor dit jaar.

Niet vergelijkbaar met andere oogstjaren

2023 is een uniek jaar in karakter. Hoewel het jaar warm was hebben de wijnen niet de typische eigenschappen van een warm jaar, mede doordat het niet altijd zonnig was. De wijnen zijn minder opulent dan 2018, 2019, 2020 en 2022. Ook vergelijkingen met koelere jaren als 2017 en 2021 gaan niet op. Net als in die jaren zijn de wijnen elegant en hebben ze frisheid, maar ook meer fruit en structuur. De tanninestructuur is dit jaar uniek met een combinatie van zowel verfijning als grip. 2023 voelt niet als een ‘warm’ of ‘koud’ jaar: ‘gematigd’ is een betere omschrijving voor het karakter.

Per appellatie

Linkeroever: Médoc

Op de meeste plekken in de Médoc waren de opbrengsten goed. Cabernet Sauvignon (en ook Cabernet Franc en Petit Verdot) presteerden hier het best en konden laat in september en begin oktober geplukt worden. De aandelen van deze druiven zijn dit jaar hoger en zorgen voor hele pure tonen van klassieke aroma’s als zwarte bessen, viooltjes, grafiet. Doordat de druiven mooi rijp werden zijn ze bovendien minder astringent dan in koudere jaren.

• Saint-Estèphe s goed en consistent. Zowel topwijnen als kleinere wijnen tonen veel terroirkarakter en balans.
• Pauillac is betrouwbaar. Veel wijnen hebben een uitgesproken Cabernet Sauvignon-karakter. De wijnen zijn krachtig zonder zwaarte met veel puurheid en precisie. Veel topwijnen doen niet onder voor andere jaren.
• Saint-Julien is goed en gebalanceerd.
• Margaux is zeer de moeite waard. Na enkele opulente jaren is Margaux in 2023 écht Margaux met veel elegantie, verfijning en uitgesproken florale tonen. De topwijnen zijn groots en vele wijnhuizen hebben prachtige wijnen gemaakt. Door de grootte van de appellatie en verschillen in locatie is hier wel wisselvalligheid: er zijn ook enkele wijnen die lichter zijn van karakter.

Het groeiseizoen heeft impact gehad op minder gunstig gelegen terroirs en wijnhuizen met minder (financiële) middelen. In de AOCs Bordeaux (Supérieur), (Haut-)Médoc, Listrac-Médoc en Moulis-en-Médoc is de kwaliteit wisselend. Wijnen zijn hier regelmatig niet helemaal in balans, met ruwere tannine of minder gedefinieerd fruit. De kwaliteit van tweede wijnen dit jaar is wisselend. Er zijn enerzijds tweede wijnen die boven hun niveau presteren, anderzijds minder geslaagde exemplaren. .

Linkeroever: Pessac-Léognan en Graves

De rode wijnen uit Pessac-Léognan tonen dit jaar duidelijk hun afkomst met opvallende aardse, rokerige tonen. Op het hoogste niveau zijn een aantal topwijnen te vinden. Ook op regulier niveau zijn veel aantrekkelijke wijnen te vinden.

De witte wijnen van 2023 zijn goed tot zeer goed. Hoewel niet de status van ‘witte’ topjaren als 2014, 2017 en 2021 wordt behaald hebben bijna alle wijnen goede complexiteit, doortastendheid en veel frisheid. Bovendien zijn de opbrengsten voor witte wijn dit jaar uitstekend.

Rechteroever

De wijnen uit Saint-Émilion hebben veel rode fruittonen en goede frisheid en energie. Regelmatig zijn er hogere aandelen Cabernet Franc en soms ook Cabernet Sauvignon. De appellatie kent een groot aandeel van de meest dynamische wijnmakers van het moment. Het is dan ook geen verrassing dat deze wijnhuizen ook dit jaar fantastische wijnen hebben gemaakt. Er zijn veel topwijnen hier te vinden. Verder naar de onderkant is er ook wisselvalligheid, maar doorgaans zijn de wijnen uit Saint-Émilion aantrekkelijk.

De kwaliteit in Pomerol (minder getroffen door regen en dus meeldauw) is consistent, met topwijnen aan de bovenkant. Wel moet gezegd worden dat er in Pomerol op regulier niveau meerdere wijnen zijn waar extractie en houtgebruik het karakter van het oogstjaar enigszins overschaduwen.

In kleinere appellaties als Fronsac en Castillon zijn goede, koopwaardige wijnen te vinden, maar de kwaliteit is dit jaar wisselend: er zijn hier ook minder geslaagde wijnen.

Sauternes en Barsac

De combinatie van regen in september gevolgd door warmte zorgde voor een flinke en vrij snelle botrytisontwikkeling in Sauternes en Barsac. De botrytis heeft ervoor gezorgd dat de wijnen intens zijn met veel concentratie, goede suikerniveaus én ook goede zuren. De wijnen hebben een vergelijkbare rijkheid als in 2022, maar met meer frisheid. De kwaliteit dit jaar is over het algemeen heel geslaagd. De opbrengsten zijn vrij laag, maar voor velen een stuk beter dan in voorgaande jaren.