Bordeaux 2023

Bordeaux 2023: oogstrapport

2023 was een warm jaar in Bordeaux, al lijken de wijnen niet direct de kenmerken van een warm jaar te hebben. Veel regen in een warme junimaand zorgde voor heftige meeldauwaanvallen met zeer wisselende opbrengsten tussen châteaux tot gevolg. Tijdens de oogstperiode was er een korte periode met regen, waardoor de plukmomenten van wijnhuizen uiteenlopend waren. De wijnen zullen naar verwachting wisselend in stijl en kwaliteit zijn, met in potentie goede tot zeer goede kwaliteit.

Oogst Bordeaux 2023 in steekwoorden

Bovengemiddelde temperaturen, maar wat minder zon.
Gemiddelde neerslag. Veel regen in juni.
Zeer heftige meeldauw.
Opbrengsten variëren sterk tussen wijnhuizen: zowel grote verliezen als gestegen volumes en stabiele niveaus.
Oogst met een korte regenperiode tussendoor, gevolgd door een nazomer. Daardoor uiteenlopende plukmomenten.
Wisselende kwaliteit en stijlen verwacht, met potentieel goede tot zeer goede kwaliteit.

Om de oogst 2023 goed te begrijpen lopen we per seizoen door het jaar heen. We verwijzen daarbij graag naar de zeer overzichtelijke grafiek van Gavin Quinney, die voor Jancis Robinson een uitgebreid artikel schreef over de 2023-oogst:

Bordeaux 2023 - Source: Gavin Quinney / JancisRobinson.com

Zachte winter zorgt voor vroege start groeiseizoen

De winter die groeiseizoen 2023 inleidt is vrij mild. In maart stijgen de temperaturen. Het is warmer dan gemiddeld en dat zal zo blijven voor de rest van het jaar. De knopvorming komt eind maart, iets vroeger dan gebruikelijk, op gang.

Regen in maart en gunstige temperaturen tijdens de lente zorgen ervoor dat de groei gelijkmatig en gezond doorzet. Eind mei vindt de bloei plaats onder goede condities en laat genoeg om vorstschade te ontlopen.

Juni en juli: gevecht tegen meeldauw

Eind april ontstaan al de eerste tekenen van meeldauw door een combinatie van regen en bovengemiddelde temperaturen. In juni schieten de temperaturen omhoog: het is bovengemiddeld warm voor juni. Tegelijkertijd is er ook beduidend meer neerslag dan gebruikelijk in juni. De combinatie van warmte en vocht zorgt voor één van de heftigste ontwikkelingen van (valse) meeldauw in de afgelopen decennia.

De meeldauw slaat toe in heel Bordeaux (en andere delen van Zuidwest-Frankrijk), al is de mate waarin zeer verschillend per wijngaard. Sommige wijnhuizen worden zwaar geraakt, anderen heel weinig. Zo'n 90% van de regio heeft in meerdere of mindere mate te maken met meeldauw. Het zorgt voor veel werk in de wijngaarden, met name daar waar veel Merlot staat, want deze druif is het meest ontvankelijk voor meeldauw. Afhankelijk van de locatie en hoe effectief er wordt ingegrepen lijden sommige wijnhuizen veel verliezen door meeldauw, maar weten andere huizen juist de meeldauw (grotendeels) te ontsnappen.

De meeldauw zet door in juli en is pas in de laatste week van die maand onder controle.

Door de regen in juni zetten de druiven op. Ook is er geen sprake van waterstress.

Late, warme zomer

Juli en augustus zijn een stuk droger met bovengemiddelde temperaturen. Aanvankelijk is het wél warm, maar niet altijd zonnig. Ook valt er af en toe regen en stormt het. Op sommige plekken zorgt dit voor het opzetten van de druiven. De onregelmatigheden zorgen ervoor dat de periode van de véraison lang duurt – bijna een maand – en dat het moment van véraison uiteenloopt. Vanaf de tweede helft van augustus wordt het warmer en zonniger. Er zijn enkele pieken tot wel 40 graden. Deze zonnige condities helpen de rijping van de druiven.

Tussen 4 en 7 september is er een hittegolf met temperaturen halverwege de 30 graden. Sommige jonge stokken lijden hieronder, maar andere stokken krijgen een extra duwtje in het behalen van de benodigde rijpheid.

Oogst over een langere periode met een nazomer

Doordat eind augustus de temperaturen significant stijgen, besluiten sommige wijnhuizen hun witte druiven te oogsten. De witte druiven worden vanaf 21 augustus geoogst en zijn over het algemeen eind augustus binnen.

De oogst van de eerste blauwe druiven (Merlot) begint door de hitte al vroeg in september tijdens de eerste week en loopt door tijdens heel september. Wijnboeren kiezen er tijdens deze periode voor om 's ochtends vroeg te plukken om frisheid te bewaren. Merlot wordt als eerste binnengehaald, de Cabernets volgen. De oogst is wat vroeger dan gemiddeld, maar niet zo vroeg als in het zeer vroege 2022.

Tussen 10 en 12 september valt er regen. Net als op 20 september. De voorspellingen bewegen sommige wijnboeren ertoe om daarvoor al te plukken, met risico op onrijpheid. Anderen wachten juist om met betere rijpheid te plukken op een later moment na de regenval. De oogst beslaat daardoor een langere periode. 8 oktober eindigt de oogst, voordat het gaat regenen.

In Sauternes en Barsac komt de ontwikkeling van botrytis snel en explosief op gang na de regen van half september. Perfect rijpe en gezonde druiven met veel botrytis worden in een korte periode van ongeveer twee weken geplukt.

Opbrengsten: grote verschillen door meeldauw

De potentiële opbrengst van 2023 was aanvankelijk heel goed met een goede bloei en een ruime ontwikkeling van druiven. In tegenstelling tot afgelopen jaren waren er in 2023 nauwelijks problemen met vorst. Ook hagel kwam dit jaar minder voor (een hagelstorm in Entre-Deux-Mers in juni vormt een uitzondering).

De meeldauw in juni en juli was verreweg de meest bepalende factor in de volumes van oogstjaar 2023. De impact van de meeldauwaanvallen verschilt echter sterk per wijnhuis. Hoewel meeldauw bijna overal uitbrak, zorgde dit op sommige plekken voor verliezen tot wel 70%, maar op andere plekken voor enkel 10%. En er zijn zelfs succesverhalen van wijnhuizen met grote opbrengsten, die beter zijn dan in afgelopen jaren. Wijnhuizen met meer Merlot in de wijngaarden hadden het van nature moeilijker, omdat de druivensoort veel ontvankelijker is voor meeldauw. Ook huizen die biologisch(-dynamisch) werken stonden voor grotere uitdagingen. Tot slot, niet te onderschatten, maakte het een groot verschil of wijnhuizen de mogelijkheden hadden om meeldauw te bestrijden. De meeldauwaanvallen vroegen om een continue aanpak van 7 dagen per week. Wie het personeel en de (financiële) middelen had, was beter in staat om de meeldauw in te perken.

In de gehele regio Bordeaux is er in 2023 voor 384 miljoen liter aan wijn geproduceerd. Dat is wederom lager dan voorheen. Naast meeldauw speelt mee dat er vanwege economische druk veel wijngaarden zijn gerooid op AOP Bordeaux-niveau (vooral in Entre-Deux-Mers en Côtes-de-Bordeaux). De regionale gemiddelde opbrengst is 37 hl/ha.
Maar als we naar de gerenommeerde appellaties kijken, dan zijn de opbrengsten rooskleuriger en zelfs iets bovengemiddeld ten opzichte van het tienjarig gemiddelde.

De opbrengsten zijn zeer wisselend per château. Generaliserend kan wel gezegd worden dat de opbrengsten als volgt waren:

Bovengemiddelde opbrengsten: Saint-Estèphe, Pauillac, Saint-Julien, Pomerol, witte wijnen
Gemiddelde opbrengsten: Saint-Émilion
Iets ondergemiddelde opbrengsten: Margaux, Pessac-Léognan
Sterk ondergemiddelde opbrengsten: Listrac-Médoc, Moulis-en-Médoc, Sauternes en Barsac (maar een stuk beter dan in voorgaande jaren), Entre-Deux-Mers

Een vooruitblik op het karakter van de wijnen uit 2023

Zoals altijd is het – voordat er geproefd is – nog te vroeg om veel over het karakter van de wijnen te kunnen zeggen. Qua weersomstandigheden is 2023 weinig vergelijkbaar met een ander recent jaar. De wijnen zullen meer reguliere alcoholniveaus hebben (rond de 13-13,5%) met goede zuurniveaus en lagere pH-niveaus. In potentie hebben de wijnen goede concentratie en een goede tanninestructuur. In tegenstelling tot wat het warme karakter van het jaar zou doen vermoeden, lijkt het erop dat de wijnen uit 2023 iets verfijnder in stijl zullen zijn (en bijvoorbeeld minder rijk dan in jaren als 2019 en 2022), mede doordat er regelmatig bewolking was in de zomer.

We kunnen ervan uitgaan dat de kwaliteit van Bordeaux 2023 niet uniform zal zijn. Daarnaast zullen er stilistische verschillen zijn. Er zijn diverse redenen om dit aan te nemen. De oogstperiode met regen tussendoor zorgde voor uiteenlopende plukmomenten en dus rijpheids-/concentratieniveaus. Bovendien ging de rijpheid niet overal gelijk op in de regio. Daarnaast zijn sommige druiven gaan opzetten door de neerslag halverwege het jaar, al heeft de hittegolf eind augustus dat probleem voor velen ook weer verholpen. Deze hittegolf heeft op sommige locaties druiven laten indrogen. De meeldauwaanvallen verschilden sterk per château. Hoewel meeldauw met name impact heeft op de kwantiteit, kan onzorgvuldigheid in selectie zeker ook een nadrukkelijke impact hebben op de kwaliteit. Omdat Merlot meer ontvankelijk is voor meeldauw, kunnen we ook andere blends zien met kleinere aandelen Merlot.

Het eerste geluid over de witte wijnen is dat de kwaliteit erg goed is met goede aromatische concentratie, reguliere alcoholniveaus en goede frisheid.
De zoete wijnen zijn waarschijnlijk intens met veel botrytisconcentratie en ook goede zuren.

Tenslotte moeten we absoluut niet de grote kennis en kunde in Bordeaux onderschatten. Wijnmakers hebben de afgelopen jaren meermaals laten zien dat ze uitzonderlijk goed met allerlei weersomstandigheden en uitdagingen om kunnen gaan. Wijngaardbeheer en vinificaties worden bij veel wijnhuizen heel goed afgestemd op de weersomstandigheden en het karakter van de oogst. Uitdagingen worden in veel gevallen omgezet in successen. Bekijk ook onze digitale special 'Bordeaux - dynamischer dan ooit' over de bijzondere ontwikkelingen in de regio de afgelopen jaren.

En Primeur-campagne Bordeaux 2023

Zoals u gewend bent kunt u als klant bij POOT terecht voor een breed aanbod Bordeaux 2023, die u tegen En Primeur-prijzen kunt kopen. De En Primeur-campagne begint op 29 april 2024. De campagne zal doorlopen tot begin juni. Wilt u graag En Primeur Bordeaux 2023 aangeboden krijgen? Vraag uw accountmanager naar de mogelijkheden. U kunt daarnaast het hele jaar als klant van POOT bij ons terecht voor diverse Bordeaux uit voorraad uit verschillende jaargangen: bekijk hier ons volledige Bordeaux-assortiment.

Bronnen

Bordeaux